Nieuwe uitwerking: Wettelijke erfdienstbaarheden van Openbaar nut
- Margot Dia
- Wouter De Ryck
- eveline.neirings
De analyse voor de herwerking van de Wettelijke erfdienstbaarheid van Openbaar nut is nog niet afgerond. We delen hieronder de tussentijdse status, maar trachten in de loop van november 2023 een definitieve versie te communiceren met een duidelijke timing.
Het huidige datamodel was een tijdelijke opzet en zal in de loop van 2024 niet meer bruikbaar zijn.
Erfdienstbaarheid is een zakelijk recht waarmee een persoon of entiteit het recht verkrijgt om gebruik te maken van andermans grond voor een specifiek doel. Dit recht vormt een blijvende beperking van het private eigendomsrecht van de eigenaar van het dienende perceel.
Erfdienstbaarheden kunnen verschillende vormen aannemen, zoals het recht om over de grond te lopen, het recht om leidingen te leggen, het recht om licht of lucht te ontvangen, of andere specifieke gebruiksmogelijkheden. Ze kunnen ten behoeve van een aangrenzend perceel (het heersende perceel) zijn, maar ze kunnen ook worden verleend aan individuen of entiteiten zonder aangrenzende eigendommen.
Een erfdienstbaarheid van openbaar nut is een specifiek type erfdienstbaarheid dat wordt ingesteld met het oog op het algemeen belang. Hierbij worden blijvende beperkingen op het private eigendomsrecht van de dienende eigenaar opgelegd om openbare voorzieningen of infrastructuur mogelijk te maken, zoals wegen, nutsvoorzieningen (water-, gas- of elektriciteitsleidingen) of andere openbare projecten. Deze erfdienstbaarheden zijn bedoeld om de samenleving te dienen door openbare voorzieningen en infrastructuur te creëren zonder dat de overheid elk stuk grond afzonderlijk hoeft te verwerven.
De conventionele en natuurlijke erfdienstbaarheden zijn niet in scope van de Vastgoedinlichtingen en kunnen eventueel bij de huidige eigenaar of notaris worden bevraagd.
Nieuwe scope voor Erfdienstbaarheid in de Vastgoedinlichtingen voor overdracht
Huidige opzet
Toekomstige opzet
In de loop van 2024 zullen de weerhouden erfdienstbaarheden uitgesplitst worden in aparte inlichtingen en waar mogelijk een bron worden aan gekoppeld.
Algemene principes:
De gemeente zou niet langer een informatieleverancier moeten zijn voor gegevens waarvan zij niet de primaire bronhouder is.
Erfdienstbaarheid moet ook op “niet van toepassing zijn” kunnen staan
Daarom analyseren we elk type erfdienstbaarheid dat nu in de keuzelijst van de algemene inlichting “Wettelijke erfdienstbaarheid van openbaar nut” voorkomt afzonderlijk, en proberen we ze zoveel mogelijk te koppelen met centraal beschikbare bronnen.
Bvb. Bouwhoogtebeperking voor luchtvaart → Centrale bron: https://www.vlaanderen.be/datavindplaats/catalogus/luchtvaartadvieskaart-vlaanderen-geldend
Zodra we een centrale informatiebron hebben gevonden voor een bepaald type erfdienstbaarheid , verdwijnt deze uit de keuzelijst van de algemene, optionele inlichting.
De te behouden erfdienstbaarheden zullen als aparte inlichting verschijnen onder de andere rubrieken, maar wel met een label “Wettelijke erfdienstbaarheid van openbaar nut”
Er zal voor elk weerhouden type erfdienstbaarheid een aparte inlichting toegevoegd worden in het datamodel (met als naam bijvoorbeeld ‘Bouwhoogtebeperking voor luchtvaart’).
Types waarvoor een centrale bron beschikbaar is, worden Read-Only.
Algemene inlichting ‘Wettelijke erfdienstbaarheid van openbaar nut' met onderliggende types zal dus in de loop 2024 verdwijnen.
Wat verandert er voor de gemeenten?
We streven naar een centrale koppeling voor inlichtingen waarvoor de gemeente NIET de bronhouder is
Voor die enkele erfdienstbaarheidstypes waaruit blijkt dat de gemeenten toch de voornaamste bronhouder is, dienen zijn hun rol als informatieleverancier te behouden.
Deze inlichtingen zullen als ‘feed-inlichting’ omgevormd worden en aan te vullen zijn door de gemeente
Naam inlichtingtype | RAF-Indeling | Bron | |
|---|---|---|---|
| 1 | Bouwhoogtebeperking voor luchtvaart → Omvat twee oude erfdienstbaarheidstypes: “Bouwhoogtebeperking” & Bouwverbod in nabijheid van luchthavens” | Read-Only | https://www.vlaanderen.be/datavindplaats/catalogus/luchtvaartadvieskaart-vlaanderen-geldend |
| 2 | Bouwvrije strook langs autosnelweg | Read-Only | Fase 1: nog geen beschikbare bron, doorverwijzing naar AWV |
| 3 | Erfdienstbare strook langs onbevaarbare waterloop of publieke gracht → Omvat twee types: “Ondergrondse inneming voor stadswaterloop” & “Erfdienstbare strook langs waterloop (2e en 3e categorie) voor ruimingswerken” Opmerkingen: er wordt nog verder bekeken of:
| Read-Only (TBC) | VHA en watergang GRB (TBC) |
| 4 | Erfdienstbare strook naast spoorwegen → Oude benaming: Opruiming van struikgewas naast spoorwegen en buurtspoorwegen* | Read-Only | Infrabel open data set van alle “spoorsegmenten” of GRB kaart - Spoorrails (Treinsporen, afkomstig uit Infrabel open data + Tramsporen in kaart gebracht )
|
| 5 | Bouwverbod binnen 10 meter van landsgrens of 5 meter van grensweg Opmerking: werkgroep met grensgemeenten wordt nog ingepland | Feed | Gemeente Voorstel nog af te stemmen met grensgemeenten: verplicht vanaf Q2 2024, standaard op niet van toepassing voor alle gemeenten en door grensgemeenten via kaartlaag op van toepassing te plaatsen |
| 6 | Weg naast of over perceel → Oude benaming: Gemeenteweg op private eigendom Opmerking: nieuwe opzet wordt nog verder vormgegeven en gecommuniceerd (zie verslag BWG 23) | Adapt | Wegenregister + gemeente |
| 7 | Bovengrondse inneming voor hoogspanningsnet | Read-only | Elia (TBC) |
| 8 | Mogelijke ondergrondse inneming voor (andere) kabels en leidingen Zal alle mogelijke kabel en leidingbeheerders meedelen (mits grote buffer) + een doorverwijzing naar KLIP-aanvraag bij graafwerken:
| Read-only | KLIP |
| 9 | Ondergrondse inneming voor vervoer via pijpleiding van chemie, olie- en aardgasproducten → Oude benaming: Ondergrondse inneming voor vervoer via pijpleiding van gasachtige producten | Read-Only | Verdere gesprekken met KLIM nodig |
| 10 | Ondergrondse inneming voor plaatsing van elektriciteitsleidingen
| Read-Only | Verdere gesprekken met Elia nodig |
| 11 | Ondergrondse aanleg van afvalwatercollector | Read-Only | Verdere gesprekken met beheerders zoals Aquafin nodig |
| 12 | Ondergrondse riolering | Read-Only | Analyse AWIS en gesprek met VMM nodig |